Decyzja o przekształceniu gospodarstwa na produkcję ekologiczną oraz uzyskaniu certyfikatu ekologicznego to krok, który może przynieść liczne korzyści zarówno dla środowiska, jak i dla samego rolnika. W dobie rosnącego zainteresowania zdrową żywnością, certyfikat ekologiczny staje się kluczem do wejścia na nowe rynki i uzyskania dodatkowych wsparć finansowych. W tym artykule przedstawimy szczegółowe kroki, procesy i wymogi, które umożliwią skuteczne przejście na system produkcji ekologicznej.
Podstawy rolnictwa ekologicznego i konieczność spełnienia norm
Rolnictwo ekologiczne to system, który zakłada minimalizowanie negatywnego wpływu na środowisko. Kluczowym elementem jest rezygnacja z chemicznych nawozów, pestycydów i GMO, co wymaga od gospodarzy przestrzegania rygorystycznych norm [4].
Przed rozpoczęciem procesu przekształcania gospodarstwa, ważne jest zrozumienie, że spełnienie wymagań to podstawa do uzyskania certyfikatu ekologicznego. Normy te sięgają zarówno produkcji, jak i zarządzania gospodarstwem, co obejmuje m.in. stosowanie naturalnych środków ochrony roślin, odpowiedni sposób żywienia zwierząt czy zachowanie równowagi ekologicznej [4].
Dlatego od początku należy szczegółowo zaplanować zmiany w gospodarstwie w kontekście zgodności z przepisami unijnymi, takimi jak rozporządzenie UE 2018/848 [1].
Proces przekształcenia gospodarstwa na ekologiczne
Krok 1: Ocena i planowanie
Podstawą jest dokładna analiza obecnego stanu gospodarstwa i przygotowanie planu przekształcenia. Należy uczenie się wymagań prawnych, wyznaczyć cele i określić harmonogram działań. Warto zasięgnąć informacji u specjalistów i korzystać z dostępnych poradników, aby dobrze przygotować się do dalszych etapów.
Krok 2: Rezygnacja z chemicznych środków i przygotowanie dokumentacji
Ważne jest, aby od momentu początku procesu, przestrzegać norm ekologicznych, co oznacza rezygnację z chemicznych nawozów, pestycydów i GMO. W tym czasie konieczne jest również zebranie dokumentacji potwierdzającej spełnianie norm – obejmuje to m.in. plany gospodarcze, spisy zastosowanych środków, dokumentację dotyczącą żywienia zwierząt oraz dokumentację środowiskową [2].
Krok 3: Złożenie wniosku i podpisanie umowy z jednostką certyfikującą
Po przygotowaniu niezbędnych dokumentów, gospodarstwo może złożyć wniosek o certyfikację w wybranej jednostce certyfikującej. Podpisuje się umowę oraz uzyskuje dostęp do systemu nadzoru i kontroli [1].
Krok 4: Przeprowadzenie kontroli i uzyskanie certyfikatu
Po złożeniu wniosku, jednostka certyfikująca przeprowadza inspekcję na miejscu gospodarstwa, sprawdzając zgodność z normami. Jeśli wszystkie wymogi zostaną spełnione, gospodarstwo otrzymuje certyfikat na okres do 18 miesięcy, zwykle na 12 miesięcy [2].
Warto zauważyć, że certyfikat jest odnawialny, a okres kontroli i certyfikacji jest w ważnym stopniu regulowany przez prawo unijne i krajowe [3].
Elementy kluczowe dla uzyskania certyfikatu ekologicznego
Przygotowanie do certyfikacji wymaga spełnienia kilku głównych elementów. Przede wszystkim, nie można używać chemii, GMO ani sztucznych dodatków w produkcji. Należy dbać o zachowanie naturalnej równowagi środowiska, a także prowadzić dokumentację, która będzie potwierdzać zgodność z normami [4].
Istotne jest także przestrzeganie zasad dotyczących hodowli zwierząt, odpowiedniego żywienia, a także stosowania naturalnych metod ochrony roślin czy utrzymywania bioróżnorodności. Certyfikacja wymaga stałej kontroli i monitorowania procesu produkcji, co podkreśla jej rygorystyczny charakter [2].
Korzyści i wyzwania związane z certyfikacją ekologicznego gospodarstwa
Uzyskanie certyfikatu ekologicznego otwiera dostęp do specjalistycznych rynków zbytu, umożliwia korzystanie z unijnych i krajowych programów wsparcia finansowego, a także podnosi prestiż gospodarstwa [4].
Z drugiej strony, proces przekształcenia i uzyskania certyfikatu wiąże się z koniecznością dużej zmiany na poziomie organizacji, kosztami związanymi z kontrolami i wdrożeniem norm, a także stałym monitorowaniem produkcji. Wymaga to dużego zaangażowania i konsekwencji, ale dla wielu rolników jest to inwestycja w przyszłość i rozwój działalności.
Podsumowanie
Przekształcenie gospodarstwa na ekologiczne to proces wymagający świadomego planowania i ścisłego przestrzegania norm. Kluczowymi etapami są ocena stanu gospodarstwa, rezygnacja z chemii, przygotowanie dokumentacji, złożenie wniosku oraz przeprowadzenie kontroli. Uzyskanie certyfikatu pozwala na dostęp do nowych rynków i źródeł wsparcia, ale wymaga stałej dbałości o zgodność z normami i nadzór nad produkcją. Dzięki temu, rolnicy mogą przyczynić się do ochrony środowiska i jednocześnie rozwijać swoją działalność w zgodzie z najnowszymi trendami ekologicznymi.
Źródła:
- [1] https://www.agroeko.com.pl/certyfikowane-obszary/rolnictwo-ekologiczne/opis-procesu/certyfikacja-gospodarstw-rolnych
- [2] https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/ou358
- [3] https://www.gov.pl/web/rolnictwo/certyfikaty
- [4] https://www.agro-siec.pl/blog/jak-uzyskac-certyfikat-gospodarstwa-ekologicznego/
- [5] https://www.bureauveritas.pl/needs/certyfikacja-produkcji-ekologicznej
AKG.waw.pl to nowoczesny portal oferujący eksperckie treści z różnych dziedzin życia. Tworzymy wartościowe artykuły, które edukują i inspirują. Artykuły Każdego Gatunku – dla Ciebie, o tym, co ważne.